बिराट नेपाल
2016-05-20
अमेरिकाका विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤¹à¤°à¥‚को अनà¥à¤à¤µ,सीप र कà¥à¤·à¤®à¤¤à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ मातृà¤à¥‚मिको समृदà¥à¤§à¤¿à¤•à¤¾ लागि कसरी उपयोग गरà¥à¤¨à¥‡ विषयमा केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤¿à¤¤ रहेर सà¥à¤°à¥ गरिà¤à¤•à¥‹ समृदà¥à¤§ नेपालको सपना पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¸à¥€ नेपालीको चाहना सà¥à¤¤à¤®à¥à¤à¤®à¤¾ पाà¤à¤šà¥Œ शà¥à¤°à¥ƒà¤™à¥à¤–लाका लागि माधवी बसà¥à¤¨à¥‡à¤¤ कारà¥à¤•à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ निमà¥à¤¤à¥à¤¯à¤¾à¤à¤•à¤¾ छौठ।
माधवी बसà¥à¤¨à¥‡à¤¤ कारà¥à¤•à¥€ करिब २० वरà¥à¤· देखि अमेरिकी à¤à¥‚मिमा विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ संघसंसà¥à¤¥à¤¾à¤®à¤¾ आवदà¥à¤§ रहेर काम गरà¥à¤¦à¥‡ आउनॠà¤à¤à¤•à¥€ छ । कारà¥à¤•à¥€ हाल à¤à¤°à¥à¤œà¤¿à¤¨à¤¿à¤¯à¤¾à¤®à¤¾ रहेको à¤à¤°à¥à¤Ÿà¤°à¥à¤¨à¥‡à¤Ÿ कलेजको डीनको रूपमा काम गरà¥à¤¦à¥‡ आउनॠà¤à¤à¤•à¥€ छ । उहाठपाठयकà¥à¤°à¤® निरà¥à¤®à¤¾à¤£, शैकà¥à¤·à¤¿à¤• गà¥à¤£à¤¸à¥à¤¤à¤° कायम राखà¥à¤¨ नीतिगत रूपमा समनà¥à¤µà¤¯ गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤¨à¥‡ दायितà¥à¤µà¤®à¤¾ रहनà¥à¤à¤à¤•à¥€ छ । अमेरिकामा कानà¥à¤¨à¥€ कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ समेत कà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤¶à¥€à¤² रहनॠà¤à¤à¤•à¥€ बसà¥à¤¨à¥‡à¤¤ महिला अधिकारको कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ कà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤¶à¥€à¤² रहनॠà¤à¤à¤•à¥‹ छ ।
आफà¥à¤¨à¥‹ पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¸à¤•à¥‹ अनà¥à¤à¤µà¤•à¤¾ बारेमा बसà¥à¤¨à¥‡à¤¤ को धारणा रहेको छ, "नेपालमा रहेका हितैषीसà¤à¤— कà¥à¤°à¤¾ गरà¥à¤¦à¤¾ बाहिर बसेर आà¤à¤•à¤¾ समाचार र सामाजिक सञà¥à¤œà¤¾à¤²à¤•à¥‹ आधारमा विदेशमा वसà¥à¤¨à¥‡à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ वढाईचढाई धारणा बनाइà¤à¤•à¥‹ à¤à¤¨à¥‡à¤¤à¤¾ पनि कता कता देश अलि असहज परिसà¥à¤¥à¤¿à¤¤à¤¿à¤®à¤¾ गà¥à¤œà¥à¤°à¤¿à¤à¤•à¥‹ उहाà¤à¤•à¥‹ ठमà¥à¤¯à¤¾à¤ˆ रहेको छ । "
यसैले समृदà¥à¤§ नेपालको सपना पà¥à¤°à¤¾ गरà¥à¤¨ धेरै चà¥à¤¨à¥Œà¤¤à¥€ र कम समà¥à¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ रहेको बसà¥à¤¨à¥‡à¤¤ वताउनà¥à¤¹à¥à¤¨à¥à¤› । यसै सेरोफेरोमा रहेर बसà¥à¤¨à¥‡à¤¤à¤¸à¤à¤— मधà¥à¤•à¤° अधिकारीले गरà¥à¤¨à¥ à¤à¤à¤•à¥‹ कà¥à¤°à¤¾à¤•à¤¾à¤¨à¥€à¤•à¥‹ समà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¿à¤¤ अंशहरॠ:
तपाईà¤à¤²à¥‡ पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¸à¥€ जीवन विताउनà¥à¤à¤à¤•à¥‹ कति à¤à¤¯à¥‹ ?
मैले पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¸à¥€ जीवन बिताउन थालेको करिब २० वरà¥à¤· à¤à¤¯à¥‹ ।
तपाईठकानà¥à¤¨à¤•à¥‹ जानकार हà¥à¤¨à¥à¤¹à¥à¤¨à¥à¤›, नेपालको पछिलà¥à¤²à¤¾ घटनाकà¥à¤°à¤® कसरी हेरà¥à¤¨à¥ à¤à¤à¤•à¥‹ छ ?
हेरà¥à¤¨à¥‹à¤¸ ,कानà¥à¤¨ वा नियम à¤à¤¨à¥à¤¨à¥à¤¹à¥‹à¤¸,तà¥à¤¯à¥‹ मानिसलाई अनà¥à¤¶à¤¾à¤¸à¤¿à¤¤ बनाउने à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ महतà¥à¤¤à¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ साधन हो । यो जति नै रामà¥à¤°à¥‹ à¤à¤à¤¤à¤¾à¤ªà¤¨à¤¿ कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨à¤®à¤¾ गà¤à¤¨ या मानिसले आतà¥à¤®à¤¸à¤¾à¤¤ गरेनन à¤à¤¨à¥‡ तà¥à¤¯à¤¸à¤•à¥‹ उपादियता रहनà¥à¤¨ ।मैले पछिलà¥à¤²à¤¾ दशकहरूमा नेपालको गतिविधि सकà¥à¤·à¥à¤® रूपले हेरà¥à¤¦à¥‡ आà¤à¤•à¥€ छॠ,तà¥à¤¯à¤¸à¤¬à¤¾à¤Ÿ मलाई नेपालका घटनाकà¥à¤°à¤®à¤¹à¤°à¥‚ हेरà¥à¤¦à¤¾ जà¥à¤¨ कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ पनि à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ समूह अरà¥à¤¥à¤¾à¤¤à¥ à¤à¥€à¤¡à¤²à¥‡ निरà¥à¤£à¤¯ गरेको जसà¥à¤¤à¥‹ लागà¥à¤› । जà¥à¤¨ कानà¥à¤¨à¥€ राजको अवधारणा विपरीत हो ।
अरà¥à¤•à¥‹ कà¥à¤°à¤¾,हामी पारà¥à¤Ÿà¥€à¤•à¥‹ à¤à¤£à¥à¤¡à¤¾ वोकà¥à¤¨à¥‡ à¤à¤¯à¥Œà¤,तर देशको à¤à¤£à¥à¤¡à¤¾ वोकà¥à¤¨à¥‡ हà¥à¤¨ सकेनौं । यो विडमà¥à¤¬à¤¨à¤¾à¤•à¥‹ विषय हो । मानिसहरू बोलà¥à¤¨ र लेखà¥à¤¨ सकà¥à¤·à¤® à¤à¤à¤•à¤¾ छनà¥, तर देशको हरेक तपà¥à¤•à¤¾à¤•à¤¾ मानिसहरू सानो विषयमा अलà¥à¤à¤¿à¤à¤° महतà¥à¤¤à¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ समय खेर गà¤à¤•à¥‹ हो की à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ अनà¥à¤à¥‚ति गरेकी छॠ।
उसो à¤à¤ तपाईठनागरिकहरà¥à¤®à¤¾ नै समसà¥à¤¯à¤¾ देखà¥à¤¨à¥à¤¹à¥à¤¨à¥à¤› ?
हेरà¥à¤¨à¥‹à¤¸, अमेरिकी राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤ªà¤¤à¤¿ जोन अफ केनडीले à¤à¤¨à¥‡ जसà¥à¤¤à¥ˆ तिमà¥à¤°à¤¾ लागि देशले के दियो à¤à¤¨à¥‡à¤° नसोध, मेरो दायितà¥à¤µ के हो à¤à¤¨à¥‡à¤° सोच । यो अति नै महतà¥à¤¤à¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ कà¥à¤°à¤¾ छ । रामà¥à¤°à¥‹ कà¥à¤°à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ रामà¥à¤°à¥‹ र गलतलाई गलत à¤à¤¨à¥à¤¨à¥ à¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ मेरो पारà¥à¤Ÿà¥€,मेरो सङà¥à¤—ठन à¤à¤¨à¥‡à¤° गलतलाई सही à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ जà¥à¤¨ पà¥à¤°à¤µà¥ƒà¤¤à¥à¤¤à¤¿ छ ,तà¥à¤¯à¤¸à¤²à¥‡ देशलाई अगाडि वढाउà¤à¤¦à¥ˆà¤‚नॠ। तसरà¥à¤¥ नागरिकले जानेका छनà¥, बà¥à¤à¥‡à¤•à¤¾ छनॠ,देश विदेश घà¥à¤®à¥‡à¤•à¤¾ छनॠ,विशà¥à¤µà¤•à¤¾ महतà¥à¤¤à¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ विशà¥à¤µà¤µà¤¿à¤¦à¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯à¤®à¤¾ पढेका छनॠ। तर ,नेपालमा नीति नियम वनाउदा या काम गरà¥à¤¦à¤¾ किन à¤à¥€à¤¡à¤•à¥‹ पछि लागà¥à¤›à¤¨ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ महसà¥à¤¸ हà¥à¤¨à¥à¤› ।
नेपालमा विगत पचà¥à¤šà¤¿à¤¸ वरà¥à¤·à¤®à¤¾ पटक पटकको राजनीतिक परिवरà¥à¤¤à¤¨ पछि अव समृदà¥à¤§à¤¿à¤•à¥‹ बाटोमा लागà¥à¤¨à¥‡ सोच आà¤à¤•à¥‹ देखिनà¥à¤›, तपाईà¤à¤²à¤¾à¤ˆ के लागà¥à¤› ?
समृदà¥à¤§à¤¿ à¤à¤¨à¥‡à¤•à¥‹ रातारात हà¥à¤¨à¥‡ विषय होइन,तर à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ सानो देश नेपाल अनि तà¥à¤¯à¤¹à¤¾à¤à¤•à¤¾ नागरिकलाई परà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤¾à¤•à¥ƒà¤¤à¤¿à¤• समà¥à¤ªà¤¦à¤¾ अनि नेपाललाई माया गरà¥à¤¨à¥‡ र आरà¥à¤¥à¤¿à¤•,नैतिक सबै तरिकाले सहयोग गरà¥à¤¨à¥‡ हात यी सबै हà¥à¤à¤¦à¤¾ हà¥à¤à¤¦à¥ˆ पनि à¤à¤‰à¤Ÿà¥ˆ विषयमा रà¥à¤®à¤²à¥à¤²à¤¿à¤à¤•à¥‹ जसà¥à¤¤à¥‹ देखेको छॠ।यसले समृदà¥à¤§à¤¿à¤•à¥‹ गोरेटो कोरà¥à¤¨ किमारà¥à¤¥ सकà¥à¤¤à¥ˆà¤¨à¥ । म à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ उदाहरण दिन चाहनà¥à¤›à¥ , जसà¥à¤¤à¥‹ सनॠ१९९० मा हामी मानवअधिकार र नà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¤•à¤¾ लागि जà¥à¤¨ विषय उठाउथà¥à¤¯à¥Œà¤‚,अहिले पनि तà¥à¤¯à¤¹à¥€ देखà¥à¤›à¥ । तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥ˆ विकासमा पनि à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ आउà¤à¤¦à¤¾ à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡, अरà¥à¤•à¥‹ आउà¤à¤¦à¤¾ अरà¥à¤•à¥‹ सोचाईले गरà¥à¤¦à¤¾ जनता दिकà¥à¤• à¤à¤à¤•à¤¾ छनॠ। जनताको जीवनमा परिवरà¥à¤¤à¤¨ लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ विषय हो à¤à¤¨à¥‡, मेरो à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ à¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾à¤µà¤¾à¤Ÿ माथि उठनà¥à¤ªà¤°à¥à¤› र रामà¥à¤°à¤¾ अवधारणालाई गà¥à¤°à¤¹à¤£ गरेर अगाडि वढनà¥à¤ªà¤°à¥à¤› । तर सरकारमा वसà¥à¤¨à¥‡à¤¹à¤°à¥à¤®à¤¾ नै तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ देखिदैंन अनि कसरी समृदà¥à¤§à¤¿ हासिल होला ?
तपाईà¤à¤²à¤¾à¤ˆ के लागà¥à¤›, नेपाल आगामी पनà¥à¤§à¥à¤° वरà¥à¤·à¤®à¤¾ समृदà¥à¤§ देश बनà¥à¤¨ सकà¥à¤› ?
तà¥à¤¯à¥‹ समà¥à¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ म कम देखà¥à¤›à¥,किनकि हामीले विगत २५ वरà¥à¤·à¤®à¤¾ जà¥à¤¨ राजनीतिक अà¤à¥à¤¯à¤¾à¤¸ गरेका छौà¤,तà¥à¤¯à¤¸à¤²à¥‡ सरकारको सà¥à¤¥à¤¾à¤¯à¤¿à¤¤à¥à¤µà¤®à¤¾ जोड दिà¤à¤¨à¥ । जब सरकार नै सà¥à¤¥à¤¾à¤¯à¥€ à¤à¤à¤¨ à¤à¤¨à¥‡ तà¥à¤¯à¤¸à¤²à¥‡ लगानी गरà¥à¤¨à¥‡ लगानीकरà¥à¤¤à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ हतोतà¥à¤¸à¤¾à¤¹à¥€ बनाउà¤à¤› । जà¥à¤¨ नेपालमा देखिà¤à¤•à¥‹ छ । जलविदà¥à¤¯à¥à¤¤à¤•à¥‹ कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ लगानी गरà¥à¤¨à¥‡ à¤à¤¨à¥à¤›à¤¨à¥ । तर, तà¥à¤¯à¤¸à¤•à¥‹ लागि काम गरà¥à¤¨à¥‡ वातावरण बनाउनॠपरयो नि । तà¥à¤¯à¤¸à¥ˆà¤²à¥‡ मैले माथि नै à¤à¤¨à¥‡à¤•à¥‹ " रà¥à¤² अफ ल" अरà¥à¤¥à¤¾à¤¤à¥ कानà¥à¤¨à¥€ राजà¥à¤¯ हà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¤¯à¥‹ । गलत गरà¥à¤¨à¥‡à¤²à¤¾à¤ˆ कारबाही गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¤¯à¥‹ । अरà¥à¤•à¥‹ ,हामीहरूको वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨ कà¥à¤·à¤®à¤¤à¤¾ पनि कमजोर à¤à¤¯à¥‹, तà¥à¤¯à¤¤à¥à¤°à¥‹ à¤à¥‚कमà¥à¤ª गà¤à¤ªà¤›à¤¿ आà¤à¤•à¥‹ राहत त वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¿à¤¤ गरेर वितरण गरà¥à¤¨ चà¥à¤•à¥‡à¤•à¥‹ अवसà¥à¤¥à¤¾à¤¬à¤¾à¤Ÿ हामी गà¥à¤œà¥à¤°à¤¿à¤à¤•à¤¾ छौठ। तà¥à¤¯à¤¸à¥ˆà¤²à¥‡ ,समृदà¥à¤§à¤¿à¤•à¥‹ सपना देखà¥à¤¨ सकिनà¥à¤› तर यो पूरा हà¥à¤¨ निकै वरà¥à¤· लागà¥à¤› ।
तà¥à¤¯à¤¸à¥‹ हो à¤à¤¨à¥‡ समसà¥à¤¯à¤¾ समाधानको उपाय के होला त ?
खासमा समसà¥à¤¯à¤¾ समाधानको उपाय à¤à¤¨à¥‡à¤•à¥‹ पहिलो कानà¥à¤¨à¥€ शासन हà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¤¯à¥‹, मेरो र तेरो , मेरो गà¥à¤Ÿ र उसको गà¥à¤Ÿ हà¥à¤¨à¥à¤à¤à¤¨à¥ । दोसà¥à¤°à¥‹ ,सकà¥à¤·à¤® वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤¹à¤°à¥‚लाई à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ टीम वरà¥à¤•à¤®à¤¾ काम गरà¥à¤¨à¥‡ मौका दिनà¥à¤ªà¤°à¤¯à¥‹ । तेसà¥à¤°à¥‹, अनà¥à¤¶à¤¾à¤¸à¤¨à¤®à¤¾ बसेर हरेक तपà¥à¤•à¤¾ र समूहका वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤²à¥‡ आफà¥à¤¨à¥‹ à¤à¥‚मिकामा काम गरà¥à¤¨à¥ परयो । अà¤à¥ˆ पनि नेपालमा देखिà¤à¤•à¥‹ सामाजिक विकृतिहरॠचाहे तà¥à¤¯à¥‹ महिला हिंसा होस, चाहे मानव अधिकारको विषय नै किन नहोसॠतà¥à¤¯à¤¸à¤²à¤¾à¤ˆ à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ निरà¥à¤®à¥‚ल गरà¥à¤¨à¥‡ सोचमा जानॠपरयो à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ मेरो सà¥à¤à¤¾à¤µ छ ।
पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¸à¤®à¤¾ à¤à¤à¤•à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ नेपाललाई वासà¥à¤¤à¤¾ नगरेको पलायवादी जसà¥à¤¤à¤¾ टिपà¥à¤ªà¤£à¥€ आà¤à¤•à¥‹ देखिनà¥à¤›, तपाईà¤à¤²à¤¾à¤ˆ के लागà¥à¤› ?
हामी पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¸à¥€ à¤à¥‚मिमा वसà¥à¤¨à¥‡à¤¹à¤°à¥ à¤à¤• जà¥à¤Ÿ à¤à¤à¤° à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ सनà¥à¤¦à¥‡à¤¶ दिन असफल à¤à¤à¤•à¤¾ हौठ। तर ,हामी सहयोगी बनेको उदाहरण त गत वरà¥à¤· à¤à¥‚कमà¥à¤ª जाà¤à¤¦à¤¾ सबै नेपालीले सहयोगी à¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ अगाडि वढाà¤à¤° देखाईसकेका छौठ। वासà¥à¤¤à¤µà¤®à¤¾ विदेशमा वसेकाहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ संयनà¥à¤¤à¥à¤° मारà¥à¤«à¤¤ उनीहरूको सीप जà¥à¤žà¤¾à¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ उपयोग गरà¥à¤¨à¥‡ काम à¤à¤à¤•à¥‹ छैंनॠ, यसको लागि सरकारले केही सोच बनाà¤à¤•à¥‹ खणà¥à¤¡à¤®à¤¾ यसà¥à¤¤à¤¾ टिपà¥à¤ªà¤£à¥€à¤¹à¤°à¥ कम हà¥à¤à¤¦à¥ˆ जानà¥à¤›à¤¨à¥ ।
अनà¥à¤¤à¤¿à¤®à¤®à¤¾ तपाईà¤à¤²à¥‡ नेपालमा गरà¥à¤¨ खोजà¥à¤¨à¥ à¤à¤à¤•à¥‹ कà¥à¤¨à¥ˆ सोच छ ?
खासमा मलाई नेपालको शिकà¥à¤·à¤¾ कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ केही गरà¥à¤¨ सकिनà¥à¤› कि à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ लागेको छ । घर घरमा बोरà¥à¤¡à¤¿à¤™à¥à¤— सà¥à¤•à¥à¤²à¤•à¥‹ अवधारणालाई परिवरà¥à¤¤à¤¨ गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤¨à¥‡ छ । साथै à¤à¤¸à¤à¤²à¤¸à¤¿ पछि को शिकà¥à¤·à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ बढी वà¥à¤¯à¤µà¤¹à¤¾à¤°à¤¿à¤• वनाउनका लागि शिकà¥à¤·à¤¾à¤•à¥‹ पाठयकà¥à¤°à¤®à¤²à¤¾à¤ˆ परिवरà¥à¤¤à¤¨ गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤› à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ लागेको छ । तसरà¥à¤¥ यसमा केही गरà¥à¤¨ सकिनà¥à¤› की à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ सोचमा रहेकी छॠ।