Similar Articles

संस्मरण

राजु शाक्यको संम्झनामा-- रमेश गुरुङ

बिराट नेपाल

यस पटकको साउथ एसियन गेम्स-२०१६ मा फुटबलमा नेपालको शानदार विजयले देश विदेशका हामी सबै खुसी भयौँ । केही महिना भित्रको अन्तरराष्ट्रिय क्षेत्रमा नेपालको दोस्रो शानदार विजय यात्राले नेपाली फुटबल टिमको शक्ति प्रदर्शन भएको छ । यी भावहरु पोख्दा मैले चिनेको राजु शाक्यलाई सम्झिएको छु र देश प्रतिको उनको सेवाका लागि केही लेखी उनी प्रति आभार व्यक्त गर्दैछु । 

१९९४ को फिफा वर्ल्ड कप अमेरिकामा हुँदा ताका म नेपालको जनकपुर चुरोट कारखानाको क्षेत्रीय कार्यालय काठमाडौँमा प्रशासन तथा प्रचार विभागमा कार्यरत थिए । यो फुटबल प्रतियोगिताको प्रत्यक्ष प्रसारणका लागि तत्कालीन एक मात्र नेपाल टेलिभिजनको एकाधिकारका कारण उनीहरूले विज्ञापन मार्फत कमाई गर्ने नीति लिएका थिए र सिंगापुरको च्यानेल मार्फत प्रसारण गर्ने गरी कुनै कम्पनीसँग करार गरी सकेका थिए । योजना अनुसार नेपाल टेलिभिजनले सार्वजनिक सूचना जारी गरी समस्त विज्ञापन दाताहरुलाई भाग लिन पटक पटक सूचना प्रसारण गरी राखेको थियो । 
 
त्यस ताका नेपालको बजारमा पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहका बहु चर्चित सूर्य टोबाको कम्पनीको र ज.चु.का.को चुरोट बजारमा निकै प्रतिस्पर्धा हुने गरेको थियो l वर्ल्ड कपको अवसरमा मैले पटक पटक नेपाल टेलिभिजनसँग सम्पर्क राखी खेलका दौरान उचित समयमा हाम्रो विज्ञापन राखी दिन अनुरोध गर्दा पनि आल टाल मात्र गरिएको जवाफ पाई राखेको थिए । तर अर्को तिर भने सूर्यटोबाको दिन दिनै वर्ल्ड कप भनी विश्वका नामुद फुटबल खेलाडीहरुको क्लिप सहितको प्रचार सामग्री साथ नेपाल टेलिभिजनमा आफ्नो उत्पादनको व्यापक प्रचार गर्दै थियो । नेपाल टिबिको यो आल टालको रहस्य त्यस बेला खुल्यो जब उनीहरूले सूर्य टोबाकोसँग अरू कुनै सुर्ती जन्य उधोगसँग विज्ञापन लिन नपाउने गोप्य सम्झौता गरेका खबर हामीलाई प्राप्त भयो । मोटो रकमको लागि नेपाल टेलिभिजनको यो चाल असहनीय थियो । एकातिर सार्वजनिक सूचनाबाट विज्ञापनको मांग गर्ने र अर्को तिर भित्री रूपले तत्कालीन श्री ५ को सरकारको पूर्ण स्वामित्व भएको जचुकालाई समेत पाखा लगाउने छल कपट हामीले सहने कुरै थिएन । 

यो अवस्थामा नेपाल टेलिभिजनलाई मुद्दा हाली सम्पूर्ण वर्ल्ड कपको प्रसारण समेतमा रोक लगाउने बाहेक हामीसँग अरू कुनै उपाय थिएन l क्षेत्रीय प्रबन्धक मदन बहादुर बम र कानुनी अधिकृत दिवाकर राणासंगको मेरो लामो छलफल पछि हामीले नेपाल टीबीलाई मुद्दा हाली यो प्रसारण नै रोकी दिने गम्भीर निर्णय लियौं । हामीसँग मात्र एक साता समय भएकोले क्षेत्रीय प्रबन्धक बमजी र म आफै सञ्चालक समितिका सदस्यहरूको घर र कार्यालय पुग्यौं र यथा स्थितिको जानकारी दियौं । नेपाल सरकारका पूर्व मुख्य सचिव श्री बिमल कोइराला, त्यस ताका उधोग मन्त्रालयका सह सचिव र ज.चु.काको कार्यकारिणी अध्यक्ष रहनु भएकोले मुलत उहाँको स्वीकृति जरुरी थियो । उहाँ आफ्नो आमा बिरामी रहनु भएकोले कालिमाटीको नर्सिङ्ग होममा रहनु भएको जानकारीमा आएकोले हामी दुवै नर्सिङ्ग होम पुग्यौं र समय उपयुक्त नलागे पनि पूर्ण जानकारीका साथ हाम्रो योजना अघि राख्यौं । तत्कालीन श्री ५ को सरकारको एक संस्थानले अर्को संस्थानलाई मुद्दा हाल्नु त्यस बेलाको लागि गाह्रो विषय हुने गर्थ्यो तर पनि हामीले उक्त मामिलालाई गम्भीरताका साथ लिएको र कुरा मुनासिब नै भएकोले उहाँले मात्र गो अहेड भन्ने छोटो जवाफ दिनु भयो । यस पछि  à¤¹à¤¾à¤®à¥€à¤²à¥‡ यस कामलाई अझ तीव्रता दियौं । 

कानुनी अधिकृत दिवाकर राणाले यस बिच अधिवक्ता श्री हिरा रेग्मीसँग मिलि मुद्दाको समस्त कागजात तयार पारी सक्नु भएको थियो । हामीले मुद्दाको प्रकृति अनुसार पाटन अदालतमा मुद्दा गर्नुका साथै विशेष ढङ्गको अवस्था रहेको जिकिर गरी भोलि पल्ट नै पेसी तारिक लियौं l लामो बहस पछि अदालतले सोही दिन नेपाल टेलिभिजनलाई कारण देखाऊ आदेश साथ वर्ल्ड कपको प्रसारण समेतमा रोकको आदेश जारी गरी दियो । 
 
यो हाम्रो ठुलो उपलब्धि थियो l अब हामी नेपाल टेलिभिजनको प्रतिक्रियाको प्रतीक्षामा थियौँ l नेपाल टीबीलाई अझ बढी दबाब दिने बिचारले बम जी त्रिशुलीको भ्रमण तिर लाग्नु भो र म चाहिँ फोन सम्पर्कबाट समेत पर बसें l पहिले हाम्रो फोन समेतको जवाफ नदिने तत्कालीन नेपाल टिबिका महाप्रबन्धक तपानाथ शुक्ला अब हामीलाई सम्पर्क गर्न पछि परेका थिए l उनीहरूसँग मात्र तिन दिनको समय थियो र मुद्दाको जवाफ तिर लाग्नु भन्दा हामीसँग मिला पत्र गर्नु उनीहरूको बुद्दिमानी हुने प्रस्ट थियो । हामीले तत्कालीन सञ्चार मन्त्री विजय कुमार गच्छादारको आपतिजनक प्रतिक्रिया पनि सुनी सकेका थियौँ l सरकार भित्रकै दुई संस्थानहरुको यो झगडा पत्र पत्रिकामा लगातार आई राखेको थियो l मेरो पत्रकार मित्रहरुले पनि मलाई प्रशस्त मदत गरी राखेका थिए l नेपाल टिबिले आफ्नो गल्ती महसुस गरी सकेको थियो कारण निर्धारित फुटबल खेलको प्रसारण नभए उनीहरूले सिंगापुरको पार्टीलाई हर्जाना तिर्नु पर्ने थियो । अन्तमा सूर्य टोबाकोसँगको उनीहरूको सम्झौता रद्द गरी हामीलाई भने झैँ विज्ञापन गर्न दिने गरी नेपाल टेलिभिजनसँग मिलापत्र गरी हामीले यो मामिलालाई सहज गरी दियौं l 

यसरी अन्तिम समयमा झगडाको टुंगो लागे पनि हामीसँग सूर्य टोबाकोको दाँजोमा विज्ञापन दिने कुनै प्रचार सामग्री तयार थिएन, जुन हाम्रो लागि अर्को चुनौती थियो । सुर्या टोबाको विज्ञापन दिँदा सो बेलाका लेनेकर जस्ता नामुद फुटबल खेलाडीहरुको रोमान्चक क्लिप दिएर आम नेपाली जनताको मन जित्न प्रयासरत थियो l
 
यसै अवसरमा मैले सो बेलाका चर्चित फुटबल खेलाडी राजु शाक्यलाई आफ्नो राष्ट्रियता जगाउने गरी विज्ञापनको क्लिपमा प्रयोग गरेको थिए । झन्डै ३५ सेकेन्डको टीबी विज्ञापन आज पनि सम्झन्छु । विदेशी नामुद खेलाडीहरुको छेउ मैले आफ्नै देशको राजुको नाम बोकी विज्ञापन सामग्री तयार पार्दा मैले केही कच्चा आलोचना पनि सुन्नु परेको थियो । १९९३ को सार्क खेलमा उनैको नेतृत्वमा नेपालले भारतलाई जितेर स्वर्ण पदक प्राप्त गरेको थियो । सोही बेला ढाकाको मैदानमा विजय उल्लासमा खेलाडीहरुले राजु शाक्यलाई बोकी नेपालको झन्डा उचाली "नेपाल.. नेपाल" भनी नारा लगाएको दृश्यलाई नेपाल टेलिभिजनको समाचार सङ्कलनबाट प्राप्त गरी हामीले आफ्नो विज्ञापनको सामग्रीमा राखेका थियौँ । पहिले जचुकाले जागिर स्थायी नगरिदिंदा उनी रुष्ट भई RNAC गए पनि राजु भाइले समयको मांग र मेरो गम्भीर प्रस्ताव मानी दिनु भएर जचुकालाई ठुलो गुन लाउनु भएको थियो । यस विज्ञापन सामग्रीको तयारी गर्ने काममा हाल कान्तिपुर टेलिभिजनको फायर साइड कार्यक्रम चलाउनु हुने श्री भुषण दाहालबाट सहयोग पाएको थिए ।  à¤¶à¥‚टिंग एकै दिनमा पाटनको होटलमा गरिएको थियो l केलाएर हेर्ने हो भने नेपालको व्यापारिक टीबी विज्ञापन प्रसारण जगतमा राजु शाक्य नै पहिला सेलेब्रिटी हुन् जो व्यापारिक विज्ञापनमा प्रयोग गरिएका थिए । हामीले आफ्नो राजु शाक्यलाई विज्ञापनको माध्यमबाट विश्वका नामुद खेलाडीहरुसँग उभ्याएका थियौँ । जसको पछि सर्वत्र प्रशंसा भएको थियो । 
 
आज भन्दा झन्डै एकाईस वर्ष अघि राजु शाक्य उच्च तहका खेलाडी थिए र आज पनि उनीलाई देशको नयाँ खेलाडीहरुसँग काँध जोडी हिंडेको देख्दा गौरवको अनुभूति भएको छ । राजु शाक्यले आफ्नो लामो जीवन यात्रामा अन्तरराष्ट्रिय जगतमा नेपालको नाम राखे । जनताबाट प्रशस्त माया र आदर पाए तर सरकार र खेलकुद परिषदबाट त्यतिको कदर नपाएको मेरो ठहर छ l 

गत साताको भारत माथिको शानदार ऐतिहासिक जितमा सफल प्रशिक्षकका रूपमा मेरो परिचित अनुहार राजुको उपस्थिति मेरो लागि एउटा मिठो  à¤…नुभव रह्यो । हाम्रा खेलाडीहरुले समारोहमा अबरुद्द भएको राष्ट्रिय गानको पंक्तिहरुलाई पुरा गाएर बुद्धिमानी साथ देशको मान र सानको प्रदर्शन गरी विजय उल्लास र गौरवको एक मुष्ट उपहार समस्त नेपालीलाई दिए । यो जित खेल मात्रको नभई नेपालको मान र सानको पनि थियो । म ती देशभक्तहरुलाई नमन गर्दछु । 


राजुकाजी शाक्य
राजुकाजी शाक्य
राजुकाजी शाक्य


-->

Post Comments Using Facebook


Your Comments

Your email address will not be published. Required fields are marked *

* Please specify you name.

* Please enter a valid email. e.g. [yourname@yourdomain.com].

* Please enter comment.

TYPE BELOW CAPTCHA SAME AS SHOWN

*  Please enter the text shown on the above image.


फोहोर, आपत्तिजनक र अशिष्ट भाषामा गाली गरिएका प्रतिक्रिया पोष्ट हुनेछैन् ।
तपाईले पठाएका प्रतिक्रिया सम्पादन टीमबाट स्वीकृत भएपछि मात्र प्रकाशन हुने भएकाले केही समय लाग्न सक्छ । असली, पुरा नाम र ठेगाना उल्लेख भएका तथा सिर्जनशील प्रतिक्रियालाई बिशेष प्राथमिकता दिइने छ ।-सम्पादक